Nakaz zapłaty nakazowi zapłaty nierówny

 

Co do zasady sądy orzekają na rozprawach. Wysłuchują obu stron postępowania, przesłuchują świadków, przeprowadzają dalsze czynności dowodowe (co do zasady zgłoszone przez strony postępowania). Na tej podstawie wydają i ogłaszają wyrok. W sprawach cywilnych jednak sądy nie wydają jedynie wyroków. W pewnych przypadkach rozstrzygnięcia zapadają w formie nakazów zapłaty, bez udziału stron na sali sądowej. Właśnie temu zagadnieniu poświęcę dzisiejszy artykuł.

Pierwszą kwestią, którą chcę omówić jest tzw. silniejszy nakaz zapłaty, który wydany może zostać w przypadku trybu nakazowego . Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:

1)dokumentem urzędowym;

2)zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;

3)wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu;

4)zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.

Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla, czeku, warrantu lub rewersu należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. W razie przejścia na powoda praw z weksla, z czeku, z warrantu lub z rewersu, do wydania nakazu niezbędne jest przedstawienie dokumentów do uzasadnienia roszczenia,
o ile przejście tych praw na powoda nie wynika bezpośrednio z weksla, z czeku, z warrantu lub z rewersu.

Sąd wydaje nakaz zapłaty na podstawie dołączonej do pozwu umowy, dowodu spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego, dowodu doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, jeżeli powód dochodzi należności zapłaty świadczenia pieniężnego, odsetek
w transakcjach handlowych określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

Sąd może wydać nakaz zapłaty, jeżeli bank dochodzi roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.

Wydany na wyżej wskazanych podstawach nakaz zapłaty stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności. Kwota zasądzona nakazem wraz z wymagalnymi odsetkami stanowi sumę, której złożenie przez dłużnika na rachunek depozytowy Ministra Finansów zaspokaja roszczenie. Jeżeli nakaz zobowiązuje do wydania rzeczy zamiennych, do zabezpieczenia wystarczy złożenie sumy równej wartości przedmiotu sporu.

W przypadku chęci zaskarżenia tego nakazu zapłaty, pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pominie spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w zarzutach bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń
i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Co istotne, wniesienie zarzutów wiąże się z dokonaniem opłaty wynoszącej ¾ opłaty, którą powód byłby zobowiązany wnieść w przypadku pozwu zwykłym trybie.

Ze względu na fakt, że wniesienie zarzutów nie powoduje utraty mocy wyroku nakazowego, nazywany on jest silniejszym nakazem zapłaty.

Drugim rodzajem nakazu zapłaty jest nakaz zapłaty wydawany w postępowaniu upominawczym. Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego,
a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi.

Jeśli Sąd uzna za uprawdopodobnione roszczenie powoda, wyda omawiany nakaz zapłaty.

Zaskarżenie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym polega na złożeniu sprzeciwu od niego. Pismo zawierające sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty, a w przypadku nakazu wydanego przez referendarza sądowego - do sądu, przed którym wytoczono powództwo. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz
w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz okoliczności faktyczne i dowody. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

W razie prawidłowego wniesienia sprzeciwu nakaz zapłaty traci moc,
a przewodniczący wyznacza rozprawę i zarządza doręczenie powodowi sprzeciwu razem
z wezwaniem na rozprawę. Z tych względów nazywany on jest słabszym nakazem zapłaty.

Trzecim rodzajem nakazu zapłaty jest nakaz wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Co do zasady jest to postępowanie podobne do postępowania upominawczego. Różnica polega jednak na tym, że postępowanie odbywa się
za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Skutki wniesienia sprzeciwu są tożsame z wniesieniem sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Przemysław Piątek

radca prawny

tel.: 792-262-264

www.radcapiatek.pl

 

Podstawa prawna: art.  484 [1] – art. 505, 505 [28] – 505 [39] ustawy z dnia z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U.2018.1360 t.j.)