Zabezpieczenie roszczeń alimentacyjnych na czas trwania procesu – jak je uzyskać ?

Powszechnie wiadome jest, że sprawy sądowe potrafią ciągnąć się nawet kilka lat. Czas potrzebny na rozpoznanie sprawy o alimenty jest krótszy, ale i tak jako adwokat wiem, że sprawy takie mogą trwać czasami kilka miesięcy. W tym okresie osoba uprawniona do alimentów- zwłaszcza jeżeli jest to małoletnie dziecko- powinna mieć zapewnione środki na realizację wszystkich niezbędnych potrzeb. W tym celu osoba uprawniona do alimentów powinna skorzystać z instytucji zabezpieczenia roszczenia.

Na czym polega zabezpieczenie roszczenia ?

Ogólnie mówiąc zabezpieczenie roszczenia to tymczasowe rozstrzygnięcie wydawane przez sąd na czas trwania procesu mające zabezpieczyć realizację dochodzonego roszczenia na wpadek jego uwzględnienia. Specyfika zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego polega na tym, że przybiera ona formę zobowiązania osoby od której dochodzone są alimenty do łożenia przez czas trwania procesu określonej sumy pieniężnej na rzecz osoby uprawnionej do alimentów.

Zabezpieczenia roszczenia strona uprawniona do alimentów może domagać się już w piśmie wszczynającym sprawę (pozwie o alimenty, pozwie o rozwód) lub też w toku prowadzonego postępowania. Wniosek o zabezpieczenie można złożyć jeszcze nawet przed wszczęciem postępowania. W takiej sytuacji sąd wyznacza termin, w którym pozew o alimenty musi zostać złożony.

Omawiana instytucja dotyczy zarówno alimentów na dziecko jak również alimentów na rzecz innych osób uprawnionych np. byłego małżonka .

Przesłanki udzielenia zabezpieczenia .

Przepis art. 730 (1) K.P.C. do udzielenia zabezpieczenia roszczenia wymaga spełnienia dwóch przesłanek: uprawdopodobnienia dochodzonego roszczenia oraz wykazania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia (wykazania, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie). W wypadku zabezpieczenia roszczeń alimentacyjnych sytuacja wygląda jednak inaczej- jedyną przesłanką zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego jest jego uprawdopodobnienie (art. 753 § 1 K.P.C.).

Pomimo, że przepisy wymagają jedynie uprawdopodobnienia roszczenia alimentacyjnego podlegającego zabezpieczeniu (co stanowi wymóg niższy niż udowodnienie roszczenia), nie oznacza to, że osoba dochodząca alimentów nie musi wykazywać inicjatywy dowodowej. Jako prawnik doradzam osobom dochodzącym zabezpieczenia alimentów aby we wniosku przy pomocy posiadanych dowodów (dokumentów, zeznań świadków, stron) starali się uprawdopodobnić zarówno zasadność dochodzenia alimentów od pozwanego (tj. że jest on ojcem dziecka, że nie łoży na jego utrzymanie) jak również ich wysokość. W zakresie tego ostatniego elementu istotne znaczenie mają wszelkie dowody w tym zwłaszcza dokumenty. O tym jak przygotować się do sprawy o alimenty na rzecz dziecka- w tym jakie dowody należy zgromadzić- pisałem w jednym z moich wcześniejszych wpisów .

Udzielając porad prawnych wskazuję, iż uzyskania zabezpieczenia alimentów na czas trwania sprawy w określonej kwocie nie gwarantuje, że w orzeczeniu kończącym postępowanie kwota ta zostanie utrzymana. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego sąd może bowiem uznać, że zasadna w danych okolicznościach kwota alimentów powinna być niższa lub wyższa (jest to możliwe tylko wtedy gdy kwota dochodzonego w pozwie roszczenia jest wyższa od kwoty żądanej tytułem zabezpieczenia).

Co powinien zawierać wniosek o zabezpieczenie roszczenia alimentacyjnego ?

Jeżeli wniosek o zabezpieczenie składany jest w toku procesu to powinien pod względem formalnym odpowiadać wszystkim wymogom stawianym pismom procesowym.

Istotnym elementem wniosku o zabezpieczenie- niezależnie od tego czy jest składany w pozwie czy w kolejnym piśmie procesowym- jest określenie roszczenia podlegającego zabezpieczeniu (roszczenie o alimenty na rzecz osoby uprawnionej), sposób zabezpieczenia (zobowiązanie pozwanego do łożenia określonej kwoty) oraz sposób jego realizacji (płatność co miesiąc, do konkretnego dnia miesiąca, na rachunek bankowy osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego).

Wniosek o zabezpieczenie składa się do sądu właściwego do rozpoznania sprawy (jeżeli jest on składany jeszcze przed wniesieniem pozwu). Jeżeli sprawa została już założona właściwy do udzielenie zabezpieczenia jest sąd prowadzący sprawę.

Zabezpieczenie przyszłych roszczeń alimentacyjnych .

Wskazać należy, iż przepisy prawa przewiduje również możliwość zabezpieczenia przyszłych roszczeń alimentacyjnych. Ma to miejsce w związku z prowadzonymi postępowaniami o ustalenie ojcostwa poprzez zobowiązanie obowiązanego do wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na utrzymanie dziecka przez pierwsze trzy miesiące po jego urodzeniu. W sprawach tych termin do wytoczenia powództwa wynosi trzy miesiące od dnia urodzenia się dziecka.

Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.

Jeżeli zainteresował Państwa ten lub inny temat zapraszam na moją stronę internetową i prowadzony na niej blog .