NOWE PRAWO UPADŁOŚCIOWE

Od 23 marca br. obowiązuje znowelizowana ustwa prawo upadłościowe. Nowelizacja w swoim zakresie objęła przede wszystkim upadłość konsumencką. Prze dokonane zmiany ustawy znacznie zwiększy się ilość ogłaszanych upadłości.

Specjaliści uważali, że wprowadzenie nowych przepisów zwiększy ilość postępowań upadłościowych z 8000 do 30.000 spraw rocznie. Nikt się jednak nie spodziewał panującej pandemii. Moim zdaniem liczba nowych postępowań w najbliższym czasie może przekroczyć 100.000.

Wielu przedsiębiorców, którzy z powodu pandemii koronawirusa stracili z dnia na dzień źródło dochodu, będzie zmuszonych do zakończenia swoich działalności. Obowiązująca od dziś nowelizacja prawa upadłościowego daje tym osobom możliwości rozwiązania trudnej sytuacji. Prowadzący działalność gospodarczą, jak również konsumenci, gdy pojawią się problemy finansowe, chcąc wykorzystać procedury związane z niewypłacalnością mają dwie drogi:

Po pierwsze, mogą wystąpić o zawarcie układu z wierzycielami, korzystając z regulacji przewidzianych w prawie restrukturyzacyjnym.

Po drugie, w przypadku, gdy są już niewypłacalni i prowadzą działalność gospodarczą, powinni złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.

Zgodnie z prawem upadłościowym niewypłacalna jest osoba, która w okresie trzech miesięcy nie reguluje swoich wymagalnych zobowiązań. W takim przypadku, aby uczynić zadość obowiązującym przepisom należy złożyć wniosek o upadłość w terminie 30 dni od powstania niewypłacalności. Jeśli jednak prowadzona działalność była rentowna, a problemy finansowe wynikają wyłącznie z pandemii koronawirusa – warto rozważyć, czy możliwe jest przetrwanie tej trudnej sytuacji. Próby podejmowania negocjacji z wierzycielami, zawieszanie spłat części zobowiązań, odraczanie ich wymagalności. Jeśli część wierzycieli nie będzie skłonna do dobrowolnej współpracy, możliwe jest wystąpienie o zawarcie układu – czyli skorzystanie np. z jednego z czterech postępowań restrukturyzacyjnych, to jest:

1. Samodzielne prowadzenie postępowania o zatwierdzenie układu, w którym to

postępowaniu kontakt z sądem jest ograniczony.

2. Wystąpienie do sądu o przyśpieszone postępowanie układowe – w sytuacji, gdy

suma wierzytelności spornych jest mniejsza niż 15% ogółu wierzytelności.

3. Wystąpienie do sądu o postępowanie układowe w sytuacji, gdy suma

wierzytelności spornych jest wyższa niż 15% ogółu wierzytelności.

4. Wystąpienie do sądu o otwarcie postępowania sanacyjnego.

Jeśli jednak wszystko wskazuje na to, że dalsze prowadzenie działalności gospodarczej nie ma sensu, a długi są nie do spłacenia – pozostaje upadłość. Wówczas osoba prowadząca działalność gospodarczą, która praktycznie nie ma majątku, a jej działalność sprowadzała się de facto do świadczenia usług, może ją zakończyć i wystąpić o upadłość w trybie dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej (upadłość konsumencką), chyba że jej majątek wystarcza na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, wówczas będzie rozpatrywana w trybie dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą (w praktyce sądy mogą przyjmować, że konieczne jest posiadanie co najmniej 50 tys. zł).

I tu duże znaczenie ma obowiązująca od dziś nowelizacja. Ma ona istotne znaczenie, gdyż znosi bariery dla byłych przedsiębiorców w skorzystaniu z przepisów dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Poprzednio sądy, przy otwarciu postępowania, badały, czy dłużnik w terminie złożył wniosek o ogłoszenie upadłości jako np. członek zarządu lub jednoosobowy przedsiębiorca.

Aktualnie jedyne, co sąd będzie badał, to stan niewypłacalności, status (konsument czy przedsiębiorca) oraz właściwość miejscową sądu, do którego składany jest wniosek. Oznacza to, że osoba, której stan niewypłacalności pogłębił się przez pandemię, nie musi obawiać się, że sąd odmówi jej otwarcia postępowania upadłościowego, np. przez uznanie, że z wnioskiem powinna już wystąpić dużo wcześniej czy też w innym trybie. Nowe przepisy praktycznie ujednolicają sytuację prawną osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą z sytuacją osób nieprowadzących takiej działalności. Upadłość przedsiębiorcy nieposiadającego majątku, odbywać się będzie w trybie dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Poza tym brak środków na przeprowadzenie postępowania nie powinien blokować tym osobom możliwości oddłużenia.

Dodatkowo z ważniejszych zmian należy zwrócić uwagę na dwa istotne elementy.

1. Możliwość przeprowadzenia postępowania układowego przez konsumenta.

Zmiana ta może mieć bardzo duże znaczenie, gdyż osoba taka nie będzie miała statusu osoby upadłej, umorzone zobowiązania nie będą podlegały opodatkowaniu co jest bardzo istotne gdyż w przypadku indywidualnego porozumienia się z wierzycielem kwota umorzona jest objęta podatkiem dochodowym. Wierzycielom również taka forma rozliczenia z dłużnikiem może okazać się bardziej atrakcyjna niż w postępowaniu upadłościowym.

2. Przygotowana likwidacja (pre pack), czyli dłużnik posiadający majątek może wnioskować o swoją upadłość jednocześnie wskazując nabywcę, który nabędzie majątek dłużnika.

Reasumując, wydaje się, że nowa upadłość jest o wiele prostsza w porównaniu do poprzednich przepisów. Może być to jednak złudne założenie. Moim zdaniem do nowej upadłości należy podejść odpowiednio przygotowanym. Istotne jest poprawne sporządzenie wniosku, przede wszystkim napisanie wyczerpującego uzasadnienia, które zawierać będzie wszelkie istotne informacje. W przeciwnym wypadku sąd, a już z pewnością wierzyciele wykorzystają każde nasze potknięcie, stwierdzając, że umorzenie zobowiązań nam się nie należy lub wnioskując o najdłuższy z możliwych plan spłaty wierzycieli.

Radca prawny

Mariusz Szałański

szalanski@krpsm.pl