Wynagrodzenie za korzystanie przez jednego ze współwłaścicieli z rzeczy wspólnej ponad udział- kto i kiedy może się go domagać.

Istotą współwłasności w częściach ułamkowych jest to, że każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej i korzystania z niej w takim zakresie w jakim nie narusza to praw pozostałych współwłaścicieli. Co jednak, jeżeli tylko jeden ze współwłaścicieli korzysta z rzeczy wspólnej pozbawiając lub ograniczając w ten sposób prawa pozostałych współwłaścicieli ?

Przesłanki roszczenia.

Jeżeli tylko jeden ze współwłaścicieli korzysta z rzeczy wspólnej należy ustalić co jest tego przyczyną. Mianowicie, czy wynika to z faktu, iż pozostali współwłaściciele nie interesują się rzeczą wspólną wyrażając w ten sposób dorozumianą zgodę na wyłączne korzystanie z niej przez jednego współwłaściciela (tylko niektórych współwłaścicieli) czy też współwłaściciel korzystający z rzeczy wspólnej, poprzez swoje działania, ogranicza lub pozbawia pozostałych współwłaścicieli prawa do korzystania z rzeczy wspólnej. Roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie ponad udział przysługuje tylko w tym drugim wypadku.

Pozbawienie lub ograniczenie pozostałych współwłaścicieli z możliwości korzystania z rzeczy wspólnej może polegać np. na odmowie udostepnienia kluczy do wspólnego mieszkania czy samochodu, przechowywaniu rzeczy wspólnej w miejscu do którego pozostali współwłaściciele nie mają dostępu, czy wreszcie zachowaniach podejmowanych w stosunku do pozostałych współwłaścicieli uniemożliwiających korzystanie z rzeczy wspólnej.

O czyn należy pamiętać ?

Przy dochodzeniu roszczeń z tytułu korzystania z rzeczy wspólnej ponad udział największy problem wiąże się z ustaleniem kwoty należnego wynagrodzenia. Zazwyczaj wynagrodzenie to stanowi iloczyn np. czynszu najmu mieszkania za dany okres oraz wysokości udziału przysługującego współwłaścicielowi dochodzącemu roszczenia. W praktyce oznacza to, że w toku sprawy konieczne jest powołanie biegłego, który wyceni wartość prawa np. czynszu jaki można byłoby uzyskać za wynajem danego mieszkania czy wynajem samochodu. Biorąc jednak pod uwagę, iż współwłaściciel dochodzący roszczenia musi wskazać jego kwotę już na etapie pozwu, wskazanym jest dokonanie wyceny wartości prawa jeszcze przed założeniem sprawy sprawy sądowej.

Wskazanym jest również, aby współwłaściciel, który będzie dochodził roszczenia, był w stanie wykazać, że podejmował próby uzyskania dostępu do rzeczy wspólnej np. poprzez pisma o dopuszczenie do posiadania.

Roszczenie o korzystanie ponad udział może być dochodzone samodzielnie (jako sprawa o zapłatę) albo też jako roszczenie uboczne przy sprawie o zniesienie współwłasności. Należy przy tym pamiętać, że w tym drugim wypadku, jeżeli roszczenie nie zostanie zgłoszone w toku sprawy o zniesienie współwłasności, to nie będzie mogło być dochodzone późnej, w osobnym procesie.

Należy pamiętać o przedawnieniu.

Roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie ponad udział, tak jak każde roszczenie majątkowe podlega przedawnieniu. Co do zasady termin przedawnienia roszczenia wynosi 6 lat, w niektórych przypadkach- jeżeli roszczenie pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą- przedawnia się z 3 letnim terminem.

Autorem niniejszego wpisu jest adwokat Wojciech Nowak prowadzący kancelarię adwokacką w Bielsku-Białej.

Jeżeli zainteresował Państwa ten lub inny temat zapraszam na moją stronę internetową i prowadzony na niej blog .