Garść porad dla przedsiębiorców na okres kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa

Kilka rad w aspekcie prawnym dla przedsiębiorców, którzy szykują się na trudne czasy wywołane pandemią koronawirusa:

1. Tnij koszty:
a) przejrzyj wszystkie swoje umowy o usługi stałe, być może niektóre się niedługo kończą i można z nich rezygnować. Pamiętaj, że umowy mogą zostać przedłużone automatycznie (abonament telefoniczny, OC itp.),
b) zaniechaj nowych inwestycji (jeśli to możliwe) i zbędnych wydatków - nowe telefony firmowe mogą poczekać (abonament bez telefonu jest zawsze tańszy), naprawa samochodu może nie jest jeszcze konieczna, a program, które potrzebujesz może ma wersję darmową lub darmowy odpowiednik?
c) jeżeli jesteś przed podpisaniem umowy, a możesz jeszcze od niej odstąpić, warto to przemyśleć. Pamiętaj - zaliczki nie tracisz (przyjmujący ma obowiązek jej zwrotu), tracisz jedynie zadatek. A może lepiej stracić zadatek, niż finansować umowę środkami, których będziesz potrzebować niedługo,
d) im wcześniej wypowiesz umowy, tym lepiej - niektóre mogą mieć kilkumiesięczny okres wypowiedzenia.

2. Renegocjuj umowy:
a) umowy o leasing i kredyt - zasadniczo raty można zawiesić (chociażby za opłatą, ale i tak warto) lub przekalkulować do niższych,
b) umowy najmu - sprawdź, czy są postanowienia o sile wyższej i czy na jej podstawie możesz odstąpić od umowy ze skutkiem natychmiastowym lub zawiesić/obniżyć wysokość czynszu. Jeżeli umowa została zawarta na czas określony bez możliwości jej wypowiedzenia, negocjuj jej wypowiedzenie,
c) o świadczenie usług - sprawdź, czy możesz zrezygnować tymczasowo z usług, zawiesić je, ograniczyć ilościowo.

3. Minimalizuj własną odpowiedzialność:
a) zanim wypowiesz umowę, sprawdź czy grożą za to kary umowne, jeśli tak, negocjuj ich zniesienie lub skalkuluj dobrze opłacalność wypowiedzenia umowy, może lepiej zapłacić karę umowną, niż płacić wysokie koszty,
b) jeżeli nie możesz świadczyć usług, czy dostarczyć sprzedanego towaru, negocjuj termin świadczenia, świadczenie w ratach,
c) sprawdź, czy umowy przewidują klauzule siły wyższej i korzystaj z nich, jeśli możesz - np. odstąpienie od umowy z powodu siły wyższej,
d) jeśli zawierasz umowę, zawrzyj odpowiednio długi termin spełnienia swojego świadczenia, ale zadbaj o szybki termin płatności. Skorzystaj z zaliczki, zadatku lub nawet 100% przedpłaty.

4. Egzekwuj swoje należności:
a) monitoruj i egzekwuj wszystkie wymagalne płatności,
b) jeżeli kontrahenci zgłaszają problemy z płynnością finansową, skłaniaj ich do złożenia oświadczeniu o uznaniu długu,
c) rozważ rozłożenie płatności na raty, lub zabezpiecz należności np. poprzez przewłaszczenie na zabezpieczenie.

5. Nie bój się dalej sprzedawać:
a) większość umów może być zawierana w dowolnej formie - ustnie, mailowo, więc nie musisz spotykać się z klientem dla podpisania umowy. Wystarczy, że zaakceptuje treść umowy wysłanej mailem,
b) w umowach zawieraj klauzule odstąpienia od umowy,
c) w umowach unikaj postanowień typu "zmiana umowy wymaga formy pisemnej", czy warunkujących skuteczność czynności (np. odstąpienia) od przesłania pisma pocztą/kurierem. Stosuj formę elektroniczną (dokumentową z kodeksu cywilnego).

6. W kwestii zmian w prawie , jak pakiet antykryzysowy itp., informacje czerp jedynie ze stron państwowych, a nie przekazów medialnych. Sprawdzaj strony KPRM (premiera), RCL (rządowe centrum legislacji), Sejmu, Ministerstwa Finansów. Media zniekształcają informacje - dla przykładu, przedsiębiorcy składają już wnioski o umorzenie/rozłożenie na raty składek na ZUS, kiedy jeszcze nie ma nowych przepisów i ZUS działa na podstawie starych.

Niektóre wymienione kwestie mogą wydawać się oczywiste, więc czasami wystarczy zachować zimną krew i chłodno oceniać bieżącą sytuację. Bez nerwowych ruchów, z większą dozą ostrożności i racjonalnego myślenia łatwiej będzie pokonać trudny czas.