Zakaz konkurencji a staż z urzędu pracy – czy umowa jest ważna?

Pytanie z dnia 30 października

Dzień dobry, przebywam na stażu z urzędu pracy na 5 miesięcy. W umowie z urzędem jestem określona jako „stażysta”. Oprócz tego w miejscu pracy podpisałam osobno umowę o zakazie konkurencji gdzie jestem określana jako „pracownik” oraz mam zakaz konkurencji do 3 lat po upływie „stosunku pracy” z wynagrodzeniem 35% i karą 25 000zł. Czy taka umowa o zakazie konkurencji jest w tym przypadku ważna prawnie? Zorientowałam się po czasie i chciałabym się z tego wycofać. Proszę o pomoc.

Dzień dobry Dziękuję za zaufanie i szczegółowy opis sytuacji. Postaram się wyjaśnić sprawę krok po kroku na podstawie przepisów polskiego prawa pracy. 1. Status stażysty z urzędu pracy – brak stosunku pracy. Staż organizowany przez urząd pracy (na podstawie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) nie jest stosunkiem pracy. To forma aktywizacji bezrobotnych, gdzie zawierana jest umowa między urzędem pracy a pracodawcą, a Ty jako stażysta otrzymujesz stypendium (nie wynagrodzenie za pracę). Nie podlegasz Kodeksowi pracy w pełnym zakresie, a w szczególności nie nawiązujesz "stosunku pracy" w rozumieniu art. 2 § 1 Kodeksu pracy (KP). Potwierdzają to liczne źródła, np. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) i orzecznictwo – stażysta nie jest "pracownikiem", lecz osobą odbywającą staż w ramach programu urzędu. Pracodawca nie może traktować Cię jak pracownika i podpisywać z Tobą umów typowych dla stosunku pracy. 2. Ważność umowy o zakazie konkurencji. Umowa o zakazie konkurencji (regulowana w art. 101¹ – 101⁴ KP) może być zawarta wyłącznie z pracownikiem w ramach stosunku pracy. Przepisy te odnoszą się bezpośrednio do "pracownika" i "stosunku pracy" – np. art. 101¹ § 1 KP mówi o "pracowniku, który nawiązuje stosunek pracy". W Twoim przypadku: Nie ma stosunku pracy (jesteś stażystą, nie pracownikiem). Umowa określa Cię jako "pracownika", co jest błędem faktycznym i prawnym, co dodatkowo podważa jej ważność. Zakaz na 3 lata po "upływie stosunku pracy" z odszkodowaniem 35% i karą umowną 25 000 zł nie ma podstawy, bo nie ma "stosunku pracy" do ustania. Wniosek: Taka umowa jest najprawdopodobniej nieważna z mocy prawa (art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego – nieważna jest czynność prawna sprzeczna z ustawą). Nie może Cię wiązać, a pracodawca nie ma prawa egzekwować zakazu ani kary. Podobne sytuacje były dyskutowane na forach prawnych i w poradnikach, gdzie podkreślano, że dla stażystów z PUP takie klauzule nie mają zastosowania. 3. Jak się wycofać? Nie musisz się "wycofywać" formalnie, bo umowa nie obowiązuje – po prostu ją ignoruj. Jednak dla własnego spokoju: Wyślij pisemne oświadczenie do pracodawcy (e-mailem z potwierdzeniem odbioru lub listem poleconym): Stwierdź, że umowa jest nieważna z powodu braku stosunku pracy, powołaj się na art. 101¹ KP i status stażysty, i zażądaj zniszczenia kopii lub potwierdzenia, że nie będzie egzekwowana. Zachowaj kopię dla siebie. Zgłoś do urzędu pracy: Powiadom urząd, który skierował Cię na staż – mogą interweniować u pracodawcy, bo naruszenie zasad stażu (np. zmuszanie do podpisu nieuprawnionych umów) może skutkować sankcjami dla firmy. Jeśli pracodawca grozi karą – to blef, bo umowa jest nieważna, ale dokumentuj wszystko (e-maile, rozmowy). Podsumowując, nie martw się zbytnio – prawo stoi po Twojej stronie, bo staż to nie etat. Powodzenia, i daj znać, jeśli potrzebujesz dalszych wskazówek. Pozdrawiam serdecznie i zachęcam do odwiedzenia strony internetowej Naszej Kancelarii: https://www.oferteo.pl/kancelaria-adwokacka-adwokat-arkadiusz-malak-sprawy-rodzinne-o-rozwod-alimenty-kontakty-sprawy-majatkowe-nieruchomosci-sprawy-karne/firma/7072026

Odpowiedź nr 1 z dnia 2 listopada 2025 20:36 Zmodyfikowano dnia: 2 listopada 2025 20:36 Obejrzało: 6 osób

Czy uznajesz odpowiedź za pomocną?

Nie udało się wysłać odpowiedzi.

Podziękowałeś prawnikowi

Chcę dodać odpowiedź

Jeśli jesteś prawnikiem zaloguj się by odpowiedzieć temu klientowi
Jeśli Ty zadałeś to pytanie, możesz kontynuować kontakt z tym prawnikiem poprzez e-mail, który od nas otrzymałeś.