Wymiana okien a wymagania konserwatora zabytków w budynku mieszkalnym.

Dzień dobry. Czy otrzymała Pani oficjalne pismo w tej sprawie? Pozdrawiam. Adw. Tomasz R. Weigt, tel. 601-225-208

Witam serdecznie. Rozumiem, że sytuacja z konserwatorem zabytków może być frustrująca, zwłaszcza gdy w budynku są różnice w układach okien u sąsiadów (np. odwrócone strony czy równe części na górze). Postaram się wyjaśnić, czy musisz się zastosować do jego zaleceń, opierając się na polskim prawie. Krótko: tak, decyzja konserwatora jest wiążąca, a nieprzestrzeganie może przynieść poważne konsekwencje. Poniżej krok po kroku. Czy decyzja konserwatora jest obowiązkowa ?Tak, w pełni. Jeśli budynek (lub jego część, jak zabytkowa kamienica) jest wpisany do rejestru zabytków, gminnej ewidencji zabytków lub znajduje się w chronionym obszarze (np. zabytkowej strefie miasta), wszelkie prace zewnętrzne – w tym wymiana okien – wymagają uzgodnienia z konserwatorem. To wynika z Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz art. 30 Prawa budowlanego, który nakazuje uzyskanie pozwolenia na takie roboty w obiektach zabytkowych. Nawet jeśli Twoja strona budynku to nowszy blok z lat 80.–90., ale całość jest pod ochroną (co sugeruje interwencja konserwatora), ochrona obejmuje zewnętrzną formę, w tym układ i orientację okien, by zachować spójność architektoniczną. Konserwator ma prawo wymagać zgodności z "historycznym wzorem" budynku, nawet jeśli u sąsiadów są odstępstwa – ocenia całość, a nie pojedyncze mieszkania. Różnice (np. równe okna na ostatnim piętrze) mogły powstać przed pełną ochroną lub bez kontroli, ale teraz to nie zwalnia z obowiązku. Co grozi, jeśli się nie zastosujesz? Nieprzestrzeganie decyzji to poważne naruszenie. Konserwator może:Wydać nakaz przywrócenia stanu poprzedniego (w tym przypadku: ponowną wymianę okien na zgodne z wzorem), z terminem wykonania. Nałożyć grzywnę – nawet do 500 000 zł (w zależności od skali, np. za zmiany w fasadzie zabytkowej). Wstrzymać wszelkie prace budowlane i zgłosić sprawę do prokuratury, jeśli uzna, że to zniszczenie wartości historycznej. W budynkach wspólnotowych (jak Twój blok) odpowiedzialność spada na właściciela lokalu lub wspólnotę, ale to Ty jako wnioskodawca ryzykujesz koszty. Przykłady z praktyki pokazują, że nawet drobne zmiany bez zgody kończą się demontażem i karami .Co zrobić dalej? Sprawdź status budynku: Poproś o potwierdzenie, czy całość jest w rejestrze/ewidencji (możesz to zrobić w urzędzie gminy lub wojewódzkim konserwatorze). Uzgodnij z konserwatorem: Przed ponowną wymianą przygotuj wizualizacje i projekt zgodny z jego wytycznymi – to pozwoli uniknąć błędów. Możesz negocjować, np. argumentując różnicami u sąsiadów, ale decyzja i tak jest ostateczna. Alternatywy: Jeśli okna są już wstawione, zapytaj o możliwość renowacji zamiast wymiany, ale znów – z zgodą. Jeśli podasz więcej szczegółów (np. miasto, dokładny status budynku), mogę pomóc w wyszukaniu lokalnych regulacji. Trzymam kciuki, żeby dało się to rozwiązać bez dużych kosztów! Jeśli masz pytania, pisz. Pozdrawiam serdecznie. Adwokat Arkadiusz Malak