Wszystko co powinieneś wiedzieć o alimentach na dziecko

Normalnie gdy partnerzy żyją w zgodzie i wychowują dzieci, obydwoje ponoszą koszty związane z jego utrzymaniem i wychowaniem. Jednak niekiedy dochodzi do rozwodu lub separacji, nie wszystko jest takie łatwe. Zwykle jeden rodzic opiekuje się wtedy dzieckiem, a drugi zobowiązany jest do regularnego płacenia alimentów. Alimenty to dział prawa rodzinnego, które reguluje Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy.

Zatem co to są alimenty? Komu przysługują? Jak się starać o alimenty? Co wpływa na ich wysokość? I co zrobić jeśli rodzin lub matka nie płaci?

Co to są alimenty i kiedy przysługują

Zgodnie artykułem 128 z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego alimenty to rodzaj świadczenia, którego celem jest dostarczenie środków do utrzymania i wychowania dziecka. Alimenty zwykle wypłacane są comiesięcznie.

Świadczenie alimentacyjne ma zaspokoić normalne, bieżące potrzeby tj:

• mieszania,
• pożywienie
• leczenie,
• środki higieny osobistej,
• koszty niezbędne do wychowania,
• nakłady na edukację,
• wydatki na rozrywkę.

Do kiedy świadczenie przysługuje

Art 133  § 1  stanowi że obowiązek alimentacyjny ciąży na rodzicach wobec dzieci od momentu ich urodzenia, dopóki nie jest ono w stanie samodzielnie się utrzymać.

W przypadku małoletniego niemożliwość samodzielnego utrzymania jest oczywista. W przypadku starszych dzieci usamodzielnienie często błędnie utożsamia się z osiągnięciem pełnoletniości przez dziecko. Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym nie ma górnej granicy. Rodzice zobowiązani są do świadczenia alimentacyjnego wobec pełnoletniego dziecka, które kontynuuje edukację. W sytuacji gdy pełnoletni uprawniony do świadczenia zaniedbuje naukę, nie zdaje egzaminów, przeciąga lata studiów i nie podejmuje próby znalezienia pracy, rodzic może wystąpić do sądu o zniesienie obowiązku do dostarczania środków alimentacyjnych.

W przypadku niemożności utrzymania spowodowanej chorobą lub niepełnosprawnością, obowiązek alimentacyjny nie wygasa nigdy.

Od czego uzależniona jest wysokość alimentów?

Wysokość alimentów uzależnione są od potrzeb dziecka oraz możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców , a w szczególności możliwości finansowych osoby, która będzie świadczyć alimenty. Świadczenie alimentacyjne na dziecko zawsze ustalane jest indywidualnie. Sąd bierze pod uwagę nie tylko uzyskiwane dochody, ale także możliwość ich uzyskania . Uchylanie się od podjęcia pracy nie zwalnia rodzica z obowiązku wypłaty świadczenia. Jeśli nie spełni on swojego obowiązku przechodzi on na jego rodziców lub rodzeństwo. Sąd uwzględnia również osobiste działania zobowiązanego do, jakie podejmuje celem wychowania i utrzymania dziecka

Zmiana wysokości zasądzonych alimentów

Pamiętaj, że wartość alimentów nie jest ustalana raz na zawsze . Zazwyczaj potrzeby dorastającego dziecka, zwiększają się. O zmianę wysokości alimentów może wystąpić także rodzic płacący świadczenia. Jeśli jego sytuacja finansowa pogorszy się, np. straci pracę, może złożyć wniosek o zmniejszenie wysokości płaconego świadczenia. Sytuacją życiowa i materialna obu stron obowiązku alimentacyjnego może z biegiem czasu ulec zmianie, dlatego każda ze stron może wystąpić z żądaniem:

• zasądzenia alimentów,
• podwyższenia alimentów,
• zmniejszenia alimentów,
• wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

 

Dlatego rodzic wychowujący dziecko, jak i samo dziecko po osiągnięciu pełnoletności może wystąpić o ich podniesienie, np. z powodu większych wydatków na kształcenie.

Wysokość świadczenia może być także zmniejszona, jeśli poziom życia i zarobków płacącego pogorszył się - wtedy składa on wniosek o obniżenie wartości alimentów.

Zasada równej stopy życiowej rodziców i dzieci

Zgodnie z nią płacący alimenty powinien regularnie przekazywać dziecku na utrzymanie środki powalający zapewnić mu podobną stopę życiową.

Do płacenia alimentów zobowiązani są nawet rodzice z niewielkimi dochodami.

Zapewnienie środków na utrzymanie i wychowanie może nastąpić nawet kosztem substancji na majątku. Ustanie obowiązku alimentacyjnego następuje tylko w sytuacji całkowitego braku możliwości zarobkowych i majątkowych.

 

Jak uzyskać alimenty na dziecko

Istnieją dwa rozwiązania:

• Jeśli rodzice dogadają się co do alimentów na dziecko, mogą zawrzeć umowę pozasądową w formie pisemnej lub aktu notarialnego.
• Najczęściej jednak dochodzenie alimentów odbywa się w drodze sporu toczącego się przed sądem.

W drugim przypadku dochodzący alimentów składa pozew o ich zasądzenie w Wydziale Rodzinnym i Nieletnich Sądu Rejonowego

• właściwego według miejsca zamieszkania osoby pozwanej
• właściwego według miejsca zamieszkania uprawnionej do świadczenia np. dziecka.

Wyboru dokonuje powód.

Jeśli pozwany ma miejsce zamieszkania poza granicami kraju, pozew składa się w Sądzie Rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania powoda.

W przypadku spraw o zasądzenie alimentów powód jest zwolniony z kosztów sądowych.

 

Jak przygotować pozew o alimenty

• Wskazanie powoda, czyli osoby wnoszącej o zasądzenie alimentów.

W przypadku alimentów na dziecko, powodem będzie ono samo i na jego rzecz powinny być one zasądzone. Jego przedstawicielem ustawowym może być rodzic lub opiekun, który powinien być wskazany w pozwie jako osoba działająca w imieniu dziecka

Uwaga:
Sąd może odrzucić wniosek o zasądzenie alimentów na dziecko, jeśli we wniosku jako powód zostanie wskazany rodzic lub opiekun.

• Określenie pozwanego 

We wniosku należy  określić imię i nazwisko oraz adres osoby od której domagamy się świadczenia alimentacyjnego.

• Żądania

Wniosek o alimenty powinien obligatoryjnie obejmować żądanie o zasądzenie określonej kwoty alimentów oraz dzień od którego mają zostać wypłacane. Dodatkowo pozew może obejmować inne wnioski np. o wezwanie konkretnych świadków. Dodatkowe wnioski składane są uznaniowo.
Składając pozew o alimenty pamiętaj aby wnieść o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi.

• Załączniki

1. odpis pozwu - dla każdej ze stron, która bierze udział w sprawie,
2. odpis akt urodzenia dzicka
3. odpis aktów stanu cywilnego (akty urodzenia i zawarcia małżeństwa)
4. odpis wyroku rozwodowego lub separacyjnego
5. odpis poprzedniego wyroku w sprawie o alimenty, jeśli taka miała miejsce

Dodatkowo należy dołączyć dokumenty, które potwierdzają treść pozwu m.in:

1. dokumenty potwierdzające wysokość kosztów związanych z wychowaniem i utrzymaniem dziecka
2. zaświadczenie wskazujące na wysokość opłat ponoszonych na edukację i zajęcia dodatkowe, na które uczęszcza dziecko
3. dokumenty potwierdzające możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego
4. zaświadczenia od lekarza specjalisty,
5. inne dokumenty które mogą wpłynąć na wynik sprawy.

 

• Podpis

Pozew nie podpisany własnoręcznie zostanie odrzucony przez sąd.

Gdzie złożyć pozew o alimenty

Pozew wraz z niezbędnymi załącznikami można:

• wysłać listem poleconym
• złożyć w biurze podawczym
• właściwego sądu rejonowego.

Co potem?

Sąd po otrzymaniu pozwu dostawcza jego odpis osobie pozwanej i zobowiązuje ją do przedstawienia dokumentów poświadczających wysokość dochodów. Kolejno zawiadamia obydwie strony o miejscu i terminie rozprawy

W czasie poprzedzającym rozprawę pozwany ma prawo złożyć w sądzie pismo przedstawiające jego stosunek do informacji zawartych przez powoda w pozwie oraz dowody, które potwierdzają prawdziwość jego twierdzeń.

Po otrzymaniu pozwu Sąd doręcza osobie pozwanej odpis pisma oraz zobowiązuje ją do złożenia zaświadczenia o wysokości dochodów. Sąd zawiadamia także strony o terminie i miejscu rozprawy. W okresie poprzedzającym rozprawę, pozwany może złożyć w sądzie odpowiednie pismo, w którym przedstawi swój stosunek do informacji zawartych w pozwie oraz dowody poświadczające o prawdziwości jego twierdzeń. Jeżeli postępowania sądowego rozciąga się w czasie sąd na wniosek osoby poszkodowanej może orzec postanowienie zabezpieczające roszczenia alimentacyjne.

Co jeśli nie płaci alimentów

Sprawa o alimenty zakończyła się powodzeniem, jednak dłużnik, rodzic uchyla się od płacenia.
Jest kilka rozwiązań z których możesz skorzystać.

• komornik
• fundusz alimentacyjny
•  pozew o alimenty przeciwko dziadkom,
• zawiadomienie do prokuratury.
• wpis do Krajowego Rejestru Dłużników.

Skuteczniejsze egzekwowanie alimentów od 2017 roku.

Albo płacisz alimenty, albo idziesz do więzienia.

W maju 2017 wprowadzono w życie nowelizację ustawy, zgodnie z którą podniesiono kary dla osób uchylających się z dopełnienia obowiązku alimentacyjnego.
Zgodnie z nią:

• osobie zalegającej ze świadczeniem w wysokości co najmniej 3 świadczeń okresowych grozi kara do roku pozbawienie wolności
• osobie niewywiązującego się z obowiązku alimentacyjnego, która naraża najbliższą osobę na zaspokojenie  potrzeb żywieniowych grozi do 2 lat więzienia.