Jak wydziedziczyć spadkobiercę

Jak wydziedziczyć spadkobiercę

Dostałem pytanie od czytelnika, w którym zapytał o możliwość wydziedziczenia swojego syna. Dzisiejszy artykuł poświęcę więc skrótowemu omówieniu tego zagadnienia.

Wydziedziczenie oznacza pozbawienie prawa do spadku oraz zachowku. W związku z tym określenie „wydziedziczenie” oznacza pozbawienie prawa zarówno do spadku jak i zachowku.

Przypominam też, że zgodnie z art 1008 kodeksu cywilnego spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku:

1) wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;

2) dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;

3)  uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Przesłanki te nie muszą wystąpić wspólnie. Wystarczy, że zaistnieje jedna z nich.

„Uporczywe postępowanie wbrew woli spadkodawcy w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego oznacza takie postępowanie spadkobiercy, które jest naganne, niedające się zaakceptować, narusza przyjęte normy moralne lub społeczne. Zachowanie takie nie odnosi się jednakże do jego relacji ze spadkodawcą i nie dotyka samego spadkodawcy. Chodzi tutaj o niemoralne prowadzenie się, prowadzenie nieuczciwej działalności, handel narkotykami, pijaństwo, znęcanie się nad osobami bliskimi. Zachowanie spadkobiercy musi być uporczywe, tzn. długotrwałe, zawinione, celowe i przemyślane, czemu towarzyszy świadomość braku akceptacji spadkodawcy i ignorowanie jego uwag.

Umyślne przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności bądź rażąca obraza czci to kategorie, które należy rozumieć przede wszystkim według reguł prawa karnego. Chodzi tutaj o konkretne dobra chronione prawem, a dla uznania, że podstawa wydziedziczenia zachodzi, wymaga się czynnego, umyślnego udziału spadkobiercy, jego woli, by dopuścić się konkretnego przestępstwa. Nie oznacza to jednak potrzeby ustalenia winy w sensie prawnokarnym. Wystarczy, że sprawca świadomie urzeczywistnia obiektywne działania sprzeczne z prawem.

Uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych to z kolei podstawa wydziedziczenia oparta na naruszeniu więzi rodzinnej. Jej zerwanie z winy spadkobiercy może uzasadniać wydziedziczenie. Rodzina stanowi bowiem fundament życia społecznego i działanie przeciw niej, przy jednoczesnym ubieganiu się o zachowek, jest nie do zaakceptowania.”( Fras Mariusz (red.), Habdas Magdalena (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom VI. Spadki (art. 922-1087)

Poniżej prezentuję wzór takiego testamentu i przypominam, że musi on być w całości napisany ręcznie, opatrzony datą i podpisany.

Warszawa, 8 marca 2019 roku

TESTAMENT

Ja, Jarosław Kowalski oświadczam, że do całości spadku powołuję swoją wnuczkę Alfredę Kowalską, córkę Kazimierza i Magdaleny, urodzoną dnia 23 kwietnia 1987 r. w Bydgoszczy, zamieszkałą w Ząbkach, przy ul. Bydgoskiej 46. ………………………………………………………..

Jednocześnie oświadczam, że wydziedziczam od spadku i zachowku syna Arkadiusza urodzonego dnia 13 października 1955 r. w Bydgoszczy, gdyż znęca się on nade mną psychicznie poprzez kierowanie pod moim adresem wyzwisk.

Poza tym nie spełnia on obowiązku alimentacyjnego wobec mnie, jak również nie pomaga i nie pomagał mi w żaden sposób w czasie choroby.

Kolejną przesłanką wydziedziczenia mojego syna jest nadużywanie przez niego alkoholu. Syn często pijany przychodzi o domu i wszczyna awantury, które uniemożliwiają mi normalne funkcjonowanie.

Takie zachowanie mojego własnego syna bardzo mnie raniło i rani, dlatego nie jestem w stanie jemu wybaczyć i postanowiłem pozbawić go prawa do zachowku.

Taka jest moja wola, którą w pełni świadomie wyrażam.

Jarosław Kowalski