Egzekucja z wynagrodzenia za pracę w dobie pandemii

Mniejsze kwoty potrącenia z wynagrodzenia za pracę  - kiedy i na jakich zasadach?

Nowe rozwiązania w tym zakresie wprowadza od 15 maja 2020 r. ustawa z 14 maja 2020 r.

o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tzw. Tarcza Antykryzysowa 3.0, zwana dalej „Tarczą”).

Jeśli na skutek podjętych działań zmierzających do zapobiegania zarażeniem wirusem, pracownikowi obniżone zostało wynagrodzenie lub członek jego rodziny utracił źródło dochodu, kwoty wolne od potrąceń z wynagrodzenia o pracę, o których mowa w art. 87(1) ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U.2019.0.1040), ulegają zwiększeniu o 25% na każdego nieosiągającego dochodu członka rodziny, którego pracownik ten ma na utrzymaniu.

WAŻNE: regulacja nie ma zastosowania do egzekucji alimentów.

Po definicję członka rodziny, którym posługuje się Tarcza musimy sięgnąć do ustawy z dnia z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 111).

Jak ustawa definiuje członka rodziny?

Zgodnie z definicją zawartą w Tarczy przez członka rodziny rozumie się:

małżonka albo rodzica wspólnego dziecka,
dziecko w wieku do 25 roku życia,
dziecko, które ukończyło 25 rok życia legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych albo zasiłek dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2017 r. poz. 2092 oraz z 2019 r. poz. 1818).

Przez dziecko, należy rozumieć:

dziecko własne pracownika
dziecko współmałżonka
a także dziecko rodzica wspólnego dziecka.

Do członków rodziny natomiast, nie zalicza się:

dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego
dziecka pozostającego w związku małżeńskim
a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

Jak wykazać uprawnienie pracownika do uzyskania wyższej kwoty wolnej od potrąceń?

Kwestia w jaki sposób pracodawca powinien uzyskać  informację o uzyskaniu uprawnienia do wyższej kwoty wolnej od pracownika, nie została uregulowana w Tarczy. Ustawodawca tę kwestię przemilczał.

Z punktu widzenia pracodawcy, najlepszym rozwiązaniem byłoby poinformowanie pracowników o  przysługującym im uprawnieniu a następnie do uzyskania od pracowników oświadczenia o liczbie osób nieuzyskujących dochodu a pozostających na ich utrzymaniu.

Od kiedy obowiązuje regulacja?

Przepis ten znajdzie zastosowanie już do wynagrodzeń naliczanych za miesiąc maj, a co oznacza więcej pracy dla działów kadrowo – płacowych w danych firmach. Ustawodawca nie zdecydował się na wprowadzenie przepisów przejściowych w tym zakresie.

Wprowadzona przez ustawodawcę zmiana jest bardzo korzystna dla pracownika, natomiast dla pracodawcy może rodzić pewnego rodzaju utrudnienia. Po pierwsze będą to utrudnienia dla działów kadrowo- płacowych a po drugie na jakiej podstawie ustalić czy danemu pracownikowi przysługuje uprawnienie. Mając na uwadze przepisy RODO, zasadnym byłoby wymaganie przez pracodawcę od pracownika jedynie oświadczenia.