Zmiana warunków umowy po powrocie z urlopu macierzyńskiego.

Witam serdecznie. Dziękuję za zaufanie i szczegółowy opis sytuacji – rozumiem, że to stresujący moment, zwłaszcza po tak długiej przerwie. Postaram się odpowiedzieć na Twoje pytania krok po kroku, opierając się na przepisach Kodeksu pracy (KP). 1. Czy pracodawca może sam zmniejszyć Ci wymiar czasu pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego?Nie, pracodawca nie może unilateralnie (samodzielnie) zmniejszyć Twojego etatu. Zmiana warunków umowy o pracę, w tym wymiaru czasu pracy, wymaga porozumienia stron (czyli Twojej dobrowolnej zgody) lub wypowiedzenia zmieniającego ze strony pracodawcy. W tym drugim przypadku masz prawo nie przyjąć proponowanych zmian, co kończy umowę z końcem okresu wypowiedzenia, ale nie możesz być zmuszony do gorszych warunków.Po powrocie z urlopu macierzyńskiego masz gwarantowane prawo do powrotu na to samo stanowisko lub równorzędne, z wynagrodzeniem nie niższym niż dotychczasowe (art. 183⁴ KP). Pracodawca nie może pogorszyć Ci warunków pracy bez Twojej zgody, a już na pewno nie w formie "faktu dokonanego". Obniżenie etatu to istotna zmiana, która nie może być narzucona, zwłaszcza w Twojej sytuacji – jako pracownicy wracającej po urlopie związanym z rodzicielstwem.Ponadto, prawo do obniżenia wymiaru czasu pracy (do co najmniej 1/2 etatu) przysługuje Tobie jako pracownikowi, a nie pracodawcy (art. 186⁷ KP). Możesz sama złożyć wniosek o takie obniżenie (pracodawca musi go uwzględnić), ale jeśli nie chcesz, nikt nie może Cię do tego zmusić. W Twoim opisie wspominasz o specyfice pracy (6h w firmie + 2h w domu na szkolenia) – to brzmi jak elastyczne ułożenie pełnego etatu, a nie formalne obniżenie.2. Czy "Porozumienie zmieniające umowę o pracę" na 3/4 etatu jest zgodne z prawem w opisanym przypadku?Na podstawie Twojego opisu – prawdopodobnie nie jest w pełni zgodne z prawem, zwłaszcza w częściach, które wskazujesz:Brak rozmów i wyjaśnień: Porozumienie zmieniające to dwustronna umowa, która musi być zawarta dobrowolnie i świadomie przez obie strony (art. 29 § 4 KP w zw. z ogólnymi zasadami umów). Narzucanie go "do podpisu" bez dyskusji, zwłaszcza w dniu wręczenia, może być uznane za nacisk lub brak wolnej woli. Jeśli większość osób podpisała "bez namysłu", to nie czyni tego automatycznie ważnym – każdy pracownik ma prawo odmówić. Data wsteczna (styczniowa): Porozumienie może mieć datę wsteczną tylko za wyraźną zgodą obu stron, ale w praktyce jest to ryzykowne i często kwestionowane w prawie pracy, bo nie można "cofnąć" czasu pracy czy wynagrodzenia bez podstawy. W Twoim przypadku, skoro w styczniu byłaś na urlopie macierzyńskim (gdzie masz szczególną ochronę), nie mogłaś wyrazić zgody w tym okresie – porozumienie podpisane teraz nie może "cofać" się wstecz bez Twojej retroaktywnej akceptacji, co jest mało prawdopodobne i mogłoby być uznane za nieważne. Rozwiązania umowy z datą wsteczną są generalnie niedopuszczalne. Takie porozumienie może być ważne tylko wtedy, gdy wszyscy podpisali je świadomie i bez nacisku. Jeśli koledzy/koleżanki czują się oszukani, mogą je kwestionować (np. poprzez PIP lub sąd pracy).3. Czy Ty, jako młoda mama wracająca z urlopu, możesz otrzymać takie pismo? I czy będzie to zgodne z prawem w Twoim przypadku?Czy możesz otrzymać? Tak, pracodawca może Ci to zaproponować (np. pierwszego dnia pracy), ale nie może Cię zmusić do podpisania. Masz pełne prawo odmówić i domagać się powrotu na dotychczasowe warunki (pełny etat, 6h w firmie + elastyczne 2h). Czy zgodne z prawem w Twoim przypadku? Nie, zwłaszcza z datą styczniową – wtedy byłaś chroniona urlopem macierzyńskim, a zmiana pogarszająca warunki (obniżenie etatu) bez Twojej zgody naruszałaby art. 183⁴ KP. Po powrocie ochrona przed zwolnieniem wygasa (chyba że złożysz wniosek o urlop wychowawczy lub obniżenie etatu), ale nie pozwala to na jednostronne pogorszenie warunków. Jeśli pracodawca spróbuje to narzucić, możesz to zgłosić jako mobbing lub dyskryminację ze względu na rodzicielstwo (art. 11³ KP). Nawet jeśli nie złożysz wniosku o obniżenie etatu (co jest Twoim prawem), pracodawca nie może tego zrobić sam.4. Co zrobić, żeby się przygotować? Praktyczne porady krok po krokuAby uniknąć "faktu dokonanego" pierwszego dnia:Przed powrotem do pracy: Wyślij e-mail lub pismo (z potwierdzeniem odbioru) do pracodawcy z potwierdzeniem powrotu na dotychczasowe warunki umowy (pełny etat, 6h + 2h elastycznie). Powołaj się na art. 183⁴ KP. Zachowaj kopię. Pierwszego dnia: Jeśli dostaniesz porozumienie do podpisu, nie podpisuj od razu. Poproś o czas na przemyślenie (masz do tego prawo). Przeczytaj dokładnie – sprawdź, czy nie ma ukrytych klauzul (np. rezygnacja z roszczeń). Jeśli odmówisz: Powiedz/wyślij pisemnie: "Nie wyrażam zgody na proponowane zmiany, żądam powrotu na warunki umowy z [data]". Pracodawca nie może Cię za to zwolnić bezpodstawnie. Jeśli naciskają lub ignorują: Zgłoś do Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) – anonimowo, online lub telefonicznie (tel. 22 391 70 16). Oni sprawdzą legalność. Zbieraj dowody: e-maile, wiadomości, świadków. Dodatkowe opcje dla Ciebie: Jeśli jednak chcesz elastyczności, możesz sama złożyć wniosek o obniżenie etatu (do 1/2, na max. 24 mies.), co da Ci ochronę przed zwolnieniem na ten okres. Ale skoro nie chcesz, nie musisz. Podsumowując: Jesteś w silnej pozycji prawnej – pracodawca nie może Cię zmusić do gorszych warunków. Trzymaj się swoich praw, a jeśli coś pójdzie nie tak, PIP pomoże szybko i skutecznie. Powodzenia w powrocie do pracy, dasz radę! Jeśli masz więcej szczegółów, daj znać. Zachęcam do odwiedzenia naszej wizytówki w Panoramie firm: Arkadiusz Malak Kancelaria Adwokacka - Adwokaci Bolesławiec woj. dolnośląskie | Panorama Firm https://share.google/LsO9WUQdjurpJtB1B Pozdrawiam serdecznie. Adwokat Arkadiusz Malak