Zaświadczenie lekarskie o przeciwwskazaniach do pracy a ryzyko zwolnienia

Dzień dobry. Bardzo mi przykro słyszeć o Twojej sytuacji – operacja kręgosłupa to poważna sprawa, a obawa przed zwolnieniem po tylu latach pracy jest całkowicie zrozumiała, zwłaszcza przy zmianach w kierownictwie. Postaram się wyjaśnić krok po kroku, co mówi prawo, i podpowiedzieć, co możesz powiedzieć na ewentualnej rozmowie.Czy pracodawca może Cię zwolnić tylko z powodu zaświadczenia lekarskiego?Nie, nie może Cię zwolnić tylko dlatego, że masz zaświadczenie o przeciwwskazaniach do dźwigania – to byłoby niezgodne z prawem. Oto kluczowe zasady z Kodeksu pracy:Zaświadczenie lekarskie a dopuszczenie do pracy: Jeśli masz zaświadczenie od lekarza (np. pooperacyjne), pracodawca nie może Cię zmusić do pracy na stanowisku, które zagraża Twojemu zdrowiu (np. z dźwiganiem). Ale formalnie, do oceny zdolności do pracy potrzebne jest orzeczenie lekarskie wydane przez lekarza medycyny pracy (art. 229 § 4 KP). Pracodawca nie może Cię dopuścić do pracy bez takiego aktualnego orzeczenia stwierdzającego brak przeciwwskazań do konkretnego stanowiska. Zalecam jak najszybciej zgłosić się na takie badania (pracodawca powinien je zorganizować i opłacić) – to da Ci silniejszą ochronę i pokaże, że działasz formalnie. Zwolnienie z powodu stanu zdrowia: Pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę tylko wtedy, jeśli utracisz zdolność do wykonywania pracy na Twoim stanowisku (np. orzeczenie lekarskie potwierdzi przeciwwskazania do wszystkich obowiązków). Ale nawet wtedy:Musi to być uzasadnione i nie może być dyskryminacją ze względu na stan zdrowia (art. 11² KP). Pracodawca ma obowiązek chronić Twoje zdrowie (art. 207 § 2 KP) i powinien najpierw spróbować dostosować stanowisko (np. zmienić zakres obowiązków, dodać pomocnika do dźwigania lub sprzęt ułatwiający pracę) lub przenieść Cię na inne, odpowiednie stanowisko, jeśli takie istnieje i nie pogarsza Twoich warunków (art. 231 KP w specyficznych przypadkach, jak choroba zawodowa, ale ogólnie zaleca się dostosowanie). Nie ma bezwzględnego obowiązku przenoszenia, ale pracodawca nie może po prostu "wymyślić", że nie ma dla Ciebie pracy – musi to udowodnić. Twój długoletni staż (ponad 12 lat): Sam staż nie daje automatycznej ochrony przed zwolnieniem (chyba że jesteś w wieku przedemerytalnym, czyli 4 lata przed emeryturą – wtedy ochrona jest silniejsza, art. 39 KP). Ale przy umowie na czas nieokreślony (co po tylu latach jest prawdopodobne) okres wypowiedzenia jest dłuższy: 3 miesiące (art. 36 § 1 KP). Pracodawca musi Cię powiadomić na piśmie o powodach i dać Ci możliwość obrony. Masz też prawo odwołać się do sądu pracy w ciągu 21 dni od otrzymania wypowiedzenia – i często wygrywają takie sprawy, jeśli zwolnienie jest nieuzasadnione. Podsumowując: Zaświadczenie samo w sobie nie jest podstawą do zwolnienia, ale jeśli doprowadzi do orzeczenia o niezdolności, pracodawca musi działać fair. Jeśli Cię zwolnią bezpodstawnie, możesz dochodzić praw (np. przywrócenia do pracy) i dostać odszkodowanie.Co możesz zrobić teraz, żeby się chronić?Zgłoś zaświadczenie pisemnie: Wyślij do pracodawcy pismo (z potwierdzeniem odbioru), że masz zaświadczenie i prosisz o dostosowanie stanowiska lub badania medycyny pracy. To udokumentuje Twoją inicjatywę. Skontaktuj się z PIP: Zadzwoń lub napisz na stronie pip.gov.pl – oni sprawdzą, czy pracodawca działa zgodnie z prawem, i mogą interweniować anonimowo. Ustawa o rehabilitacji: Jeśli stan kręgosłupa jest poważny, możesz powołać się na ustawę o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – pracodawca ma obowiązek dostosować warunki dla osób z ograniczeniami zdrowotnymi. Co powiedzieć na rozmowie, jeśli Cię wezwą?Bądź spokojna, profesjonalna i powołuj się na fakty – to pokaże, że znasz swoje prawa i nie dasz się zaszantażować. Przykładowy skrypt (dostosuj do siebie):"Rozumiem obawy firmy, ale po operacji kręgosłupa mam zaświadczenie lekarskie, które zabrania dźwigania, bo to mogłoby pogorszyć mój stan. Zgodnie z art. 229 Kodeksu pracy, pracodawca nie może mnie dopuścić do pracy bez orzeczenia medycyny pracy, a art. 207 nakłada obowiązek ochrony zdrowia pracownika. Proszę o zorganizowanie badań i dostosowanie mojego stanowiska – np. przeniesienie na lżejsze obowiązki lub pomoc w dźwiganiu. Pracuję tu ponad 12 lat i chcę dalej się sprawdzać, ale zgodnie z prawem. Jeśli nie ma możliwości, proszę o pisemne uzasadnienie, bo mam prawo do obrony." Jeśli naciskają na zwolnienie: "Nie zgadzam się na rozwiązanie umowy bez uzasadnienia – to mogłoby być niezgodne z KP, a ja mogę się odwołać do sądu pracy." Pamiętaj, zmiany w kierownictwie nie dają im prawa do dowolnych zwolnień – prawo chroni wszystkich pracowników, a nie tylko nowych. Pozdrawiam serdecznie Adwokat Arkadiusz Malak