W jakim wymiarze etatu może pracować nauczyciel mianowany?

Witam serdecznie, dziękuję za zaufanie i opisanie swojej sytuacji. Jako adwokat specjalizujący się w prawie oświatowym i pracy, z przyjemnością przeanalizuję Pana/Pani przypadek na podstawie obowiązujących przepisów Karty Nauczyciela (KN) oraz powiązanych regulacji. Postaram się odpowiedzieć klarownie i konkretnie, opierając się na aktualnym stanie prawnym (z uwzględnieniem zmian wprowadzonych od 1 września 2025 r.).Czy dyrektor ma rację?Nie, dyrektor nie ma racji w swoim twierdzeniu, że "ma Pani/Pan pełnego etatu tylko z przedmiotu (historii)", a mianowanie nie obejmuje "bi literki" (biblioteki), co usprawiedliwiałoby nakazanie dodatkowych godzin świetlicy. Oto kluczowe argumenty:Mianowanie i etat nauczyciela mianowanego: Stopień awansu zawodowego (mianowany) jest nadawany na podstawie spełnienia wymagań kwalifikacyjnych, w tym do nauczania danego przedmiotu (art. 9b ust. 1 pkt 1 KN). Jednak umowa o pracę i akt mianowania określają stanowisko pracy, ale etat nauczyciela to suma godzin z różnych zadań, o ile posiada Pan/Pani odpowiednie kwalifikacje (art. 14 ust. 1-2 KN). W Pana/Pani przypadku etat z historii (14/18 godzin, norma 18 godz. dla przedmiotów) to ok. 77,8% etatu, uzupełniony o bibliotekę (10/30 godzin, norma 30 godz. dla nauczyciela bibliotekarza) – ok. 33,3% etatu. Za zgodą kuratorium (co jest wymagane przy przekraczaniu etatu, art. 22 ust. 2b KN), łączny wymiar przekracza 100% etatu (ok. 111%). To oznacza, że ma Pan/Pani pełny etat, a biblioteka jest integralną częścią zatrudnienia, nie "dodatkiem" poza mianowaniem. Dodatkowe godziny świetlicy (6/26 godz.): Norma dla wychowawcy świetlicy to 26 godzin tygodniowo (art. 42 ust. 3 pkt 6 KN). Dodanie 6/26 godz. (ok. 23% etatu) oznaczałoby dalsze przekroczenie etatu (do ok. 134%), co jest możliwe tylko w wyjątkowych okolicznościach. Godziny ponadwymiarowe (powyżej pełnego etatu) można przydzielać tylko za zgodą nauczyciela i wyłącznie w razie konieczności realizacji programu nauczania (art. 35 ust. 1 KN). Od 1 września 2025 r. limity są jeszcze bardziej restrykcyjne: powyżej 1/4 pensum – za zgodą, powyżej 1/2 – tylko w szczególnej potrzebie szkoły, a w ogóle poza szkołą lub stanowiskiem nauczyciela – z dodatkowymi ograniczeniami. Dyrektor nie może tego narzucić jednostronnie, zwłaszcza gdy etat jest już przekroczony – wymaga to Pana/Pani pisemnej zgody i nie może przekraczać 40 godz. tygodniowo łącznie (art. 42 ust. 1 KN). Brak podstaw do "pełnego etatu tylko z historii": Twierdzenie dyrektora, że mianowanie ogranicza się wyłącznie do przedmiotu, jest błędne. KN nie rozdziela mianowania na "przedmiotowe" a "biblioteczne" w ten sposób – etat to całość, a dodatkowe zadania (jak biblioteka czy świetlica) uzupełniają go, ale nie anulują prawa do ochrony przed nadmiernym obciążeniem (art. 22 ust. 2 KN). Przykłady z orzecznictwa i praktyki potwierdzają, że etaty mieszane (przedmiot + biblioteka + świetlica) są powszechne, ale zawsze z zgodą nauczyciela. Podsumowując: Dyrektor przekracza swoje uprawnienia, ignorując Pana/Pani zgodę i granice etatu. To naruszenie KN, które może skutkować odpowiedzialnością dyscyplinarną dla dyrektora.Co może Pan/Pani zrobić w tej sytuacji?Oto krok po kroku plan działania – polecam zacząć od najłagodniejszego, by uniknąć eskalacji:Pisemna odmowa: Natychmiast złóż pisemny wniosek do dyrektora o odmowę przydziału godzin świetlicy, powołując się na art. 35 ust. 1 i art. 42 KN. Podkreśl, że etat jest już przekroczony za zgodą kuratorium, a dodatkowe godziny wymagają Twojej zgody. Zachowaj kopię z potwierdzeniem odbioru (np. e-mail z odczytem). Konsultacja ze związkiem zawodowym: Skontaktuj się z NSZZ "Solidarność" Oświaty lub innym związkiem w szkole – oni często oferują bezpłatne wsparcie i mediację z dyrektorem. Skarga do kuratorium oświaty: Jeśli dyrektor naciska, złóż skargę do właściwego kuratorium (wydział nadzoru pedagogicznego). Opisz sytuację z załącznikami (umowa, zgoda na bibliotekę, protokół godzin). Kuratorium ma obowiązek interweniować w sprawach etatów (art. 73 KN) i może nakazać zmianę decyzji dyrektora. Termin: do 30 dni od zdarzenia. Postępowanie przed sądem pracy: W ostateczności – pozew o ustalenie nieistnienia obowiązku wykonywania dodatkowych godzin (art. 42 § 1 Kodeksu pracy w zw. z KN). Sąd pracy jest korzystny dla nauczycieli w takich sprawach, a możesz domagać się odszkodowania za stres. Koszt: ok. 30-100 zł opłaty sądowej, z możliwością zwolnienia. Jeśli potrzebuje Pan/Pani wzoru pisma lub dalszej analizy dokumentów (np. umowy o pracę), proszę o kontakt – chętnie pomogę Zachęcam do wystawienia opinii o naszej Kancelarii na platformie Specprawnik a także do odwiedzenia naszego profilu na Facebooku: https://www.facebook.com/share/1BGSr7wXQE/. Pozdrawiam serdecznie Adwokat Arkadiusz Malak