Rygor natychmiastowej wykonalności wyroku zaocznego a nadanie klauzuli wykonalności po sprzeciwie.

Dzień dobry. W opisanej sytuacji, kluczowe jest, że wyrok zwykły podtrzymujący wyrok zaoczny nie jest prawomocny. Mimo, że wyrok zaoczny miał rygor natychmiastowej wykonalności, to po wniesieniu sprzeciwu i wydaniu wyroku zwykłego, rygor ten niejako "wygasa". Skoro powód nie składał wniosku o uzasadnienie, nie skraca to automatycznie terminu do uprawomocnienia się wyroku zwykłego. W mojej ocenie, powód nie powinien otrzymać klauzuli wykonalności do czasu uprawomocnienia się wyroku zwykłego.

Dzień dobry Dziękuję za szczegółowy opis sytuacji. Postaram się wyjaśnić krok po kroku, opierając się na przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (KPC), w szczególności dotyczących wyroków zaocznych (art. 339–355 KPC), rygoru natychmiastowej wykonalności (art. 333 KPC) oraz nadawania klauzuli wykonalności (art. 776 KPC). Odpowiem kompleksowo, aby było jasne, co się dzieje w Pana sprawie i czy sąd może nadać klauzulę wykonalności w obecnym momencie.1. Wydano wyrok zaoczny z rygorem natychmiastowej wykonalności (co jest standardem z urzędu na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 KPC, gdy wyrok zaoczny uwzględnia powództwo). Pozwany wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego (art. 344 KPC). Sąd nie wstrzymał (zawiesił) rygoru po wniesieniu sprzeciwu (co jest możliwe na wniosek pozwanego na podstawie art. 346 § 1 KPC – rygor nie ustaje automatycznie z chwilą wniesienia sprzeciwu, ale może być zawieszony, jeśli pozwany wykaże np. naruszenie zasad doręczenia pozwu lub niezawinioną niestawienność z wątpliwościami co do zasadności wyroku). Odbyła się rozprawa, na której sąd wydał wyrok zwykły (końcowy), utrzymujący w całości wyrok zaoczny w mocy (art. 345 i 355 § 3 KPC). W wyroku zwykłym nie ma dodatkowego rozstrzygnięcia o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności na ten wyrok. Wyrok zwykły nie jest prawomocny (co jest normalne – termin na apelację wynosi 2 tygodnie od doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem, jeśli taka została sporządzona). Pozwany złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia (dlatego wyrok nie jest prawomocny), ale powód nie składał takiego wniosku. Pytanie: Czy powód może teraz (przed prawomocnością) uzyskać klauzulę wykonalności na podstawie rygoru z wyroku zaocznego, skoro wyrok zwykły go podtrzymuje? 2. Co dzieje się z rygorem natychmiastowej wykonalności po wniesieniu sprzeciwu?Wyrok zaoczny z rygorem jest tytułem egzekucyjnym od razu (art. 777 § 1 pkt 1 KPC w zw. z art. 776 § 1 pkt 1 KPC), co pozwala na nadanie klauzuli wykonalności bez czekania na prawomocność. Po wniesieniu sprzeciwu rygor nie ustaje automatycznie z mocy prawa – egzekucja może być kontynuowana, chyba że sąd zawiesi rygor na wniosek pozwanego (art. 346 § 1 KPC). W Pana sprawie sąd nie wstrzymał rygoru, więc w okresie między sprzeciwem a wyrokiem zwykłym rygor z wyroku zaocznego pozostał aktualny. Kluczowe jest jednak, co dzieje się po wydaniu wyroku zwykłego. 3. Skutki wyroku zwykłego utrzymującego wyrok zaoczny w mocyZgodnie z art. 355 § 3 KPC, wyrok zapadły po wniesieniu sprzeciwu zastępuje wyrok zaoczny. Oznacza to, że wyrok zaoczny traci swoją samodzielną moc, a miejsce zajmuje go wyrok zwykły (nawet jeśli jest identyczny i "utrzymuje w mocy" treść zaocznego). Rygor natychmiastowej wykonalności z wyroku zaocznego nie przenosi się automatycznie na wyrok zwykły. Wyrok zwykły jest traktowany jako samodzielne orzeczenie, a rygor dla niego nadaje się na zasadach ogólnych (art. 333 § 2 KPC – na wniosek powoda, jeśli np. opóźnienie w wykonaniu byłoby połączone z niewątpliwą szkodą lub uzasadnia to charakter sprawy; nie z urzędu, jak w przypadku zaocznego). W Pana sprawie wyrok zwykły nie zawiera rozstrzygnięcia o rygorze (brak "dodatkowego punktu"), co oznacza, że nie nadano mu rygoru natychmiastowej wykonalności. W praktyce sądy często w takich przypadkach odnawiają rygor z urzędu lub na wniosek powoda (jeśli spełnione są przesłanki), ale skoro tego nie zrobiono, wyrok zwykły nie jest natychmiast wykonalny. 4. Czy sąd może nadać klauzulę wykonalności w tym momencie?Nie, sąd nie może nadać klauzuli wykonalności teraz (przed prawomocnością wyroku zwykłego). Powody:Klauzula wykonalności nadaje się wyrokowi, który jest tytułem egzekucyjnym (art. 776 § 1 pkt 1 KPC). Wyrok bez rygoru staje się tytułem egzekucyjnym dopiero po uprawomocnieniu (art. 777 § 1 pkt 1 KPC). Ponieważ wyrok zaoczny został zastąpiony wyrokiem zwykłym bez rygoru, nie można już opierać się na rygorze z zaocznego – to byłoby niezgodne z art. 355 § 3 KPC. Fakt, że powód nie składał wniosku o uzasadnienie, nie zmienia sytuacji – prawomocność zależy od terminu na apelację (2 tygodnie od doręczenia wyroku z uzasadnieniem, skoro pozwany o nie wnosił). Wyrok staje się prawomocny po upływie tego terminu bez apelacji. Powód musi poczekać na prawomocność wyroku zwykłego, aby złożyć wniosek o nadanie klauzuli wykonalności. Po prawomocności będzie to proste – sąd nada klauzulę na podstawie samego wyroku (bez potrzeby rygoru). 5. Co powód może zrobić teraz, aby przyspieszyć sprawę?Złożyć wniosek o nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności wyrokowi zwykłemu (art. 333 § 2 KPC). To możliwe nawet po wydaniu wyroku, ale wymaga wykazania przesłanek (np. groźba niewątpliwej szkody dla powoda z powodu opóźnienia egzekucji). Wniosek kieruje się do sądu, który wydał wyrok, a decyzja jest natychmiast wykonalna i podlega zaskarżeniu zażaleniem. Jeśli rygor zostanie nadany, sąd nada klauzulę od razu, bez czekania na prawomocność. Jeśli powód chce przyspieszyć prawomocność, może monitorować, czy pozwany wniósł apelację (termin biegnie od doręczenia uzasadnienia). Jeśli nie, po 2 tygodniach wyrok staje się prawomocny. W międzyczasie powód może też złożyć wniosek o zabezpieczenie roszczenia (art. 730 KPC), jeśli egzekucja jest pilna. Pozdrawiam serdecznie Adwokat Arkadiusz Malak Zachęcam do wystawienia opinii o Naszej Kancelarii na portalu Specprawnik i do odwiedzenia strony internetowej Naszej Kancelarii: Arkadiusz Malak Kancelaria Adwokacka - Adwokaci Bolesławiec woj. dolnośląskie | Panorama Firm https://share.google/LsO9WUQdjurpJtB1B oraz Naszego profilu na Faceebooku: https://www.facebook.com/share/1Jy1xAGAUk/