Prawo do świadczenia „Aktywny rodzic w pracy” po likwidacji zakładu, macierzyńskim i zasiłku dla bezrobotnych.

Witam serdecznie. Dziękuję za szczegółowy opis sytuacji – postaram się wyjaśnić, czy w Twoim przypadku przysługuje świadczenie "Aktywni rodzice w pracy" w ramach programu "Aktywny Rodzic", który wystartował 1 października 2024 r. Na podstawie przepisów i oficjalnych wyjaśnień, przeanalizuję to krok po kroku, biorąc pod uwagę Twój status (zasiłek macierzyński do 8 października 2024 r., potem zasiłek dla bezrobotnych od listopada 2024 r.) oraz fakt, że narzeczony pracuje.Co to jest świadczenie "Aktywni rodzice w pracy"?To nowe świadczenie (tzw. "babciowe") w wysokości 1500 zł miesięcznie na dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca życia (lub 1900 zł, jeśli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności). Przysługuje rodzicom, którzy sami opiekują się dzieckiem (lub z pomocą rodziny/niani) i nie korzystają z żłobka/przedszkola/opiekuna dziennego. Środki można przeznaczyć na opiekę domową, np. wynagrodzenie dla babci czy niani. Nie ma kryterium dochodowego, a świadczenie wypłaca ZUS.Warunki kwalifikacji – kluczowy jest status aktywności zawodowejŚwiadczenie przysługuje tylko, jeśli obaj rodzice (wspólnie wychowujący dziecko) są aktywni zawodowo. Aktywność zawodowa oznacza podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu wykonywania pracy lub innej aktywności zawodowej, z minimalną podstawą składek:Łącznie dla obojga rodziców: co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę (w 2025 r. to ok. 4300 zł). Indywidualnie dla każdego: co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia (ok. 2150 zł; wyjątki dla ulg w ZUS, np. 30% dla "małego ZUS Plus"). Przykłady form aktywności zawodowej, które się kwalifikują:Umowa o pracę (nawet niepełny etat, byle podstawa składek spełniała próg). Umowa zlecenie (z oskładkowaniem). Prowadzenie działalności gospodarczej (niezawieszonej). Praca w gospodarstwie rolnym (ubezpieczenie w KRUS). Służba mundurowa czy status sędziego/prokuratora (równoważne z pełnym etatem). ZUS weryfikuje to automatycznie na podstawie danych o ubezpieczeniach – nie trzeba dołączać dokumentów.Czy Twój status (zasiłek dla bezrobotnych) kwalifikuje Cię jako aktywną zawodowo?Niestety, nie. Osoba zarejestrowana jako bezrobotna i pobierająca zasiłek dla bezrobotnych (tzw. "kuroniówka") nie jest uważana za aktywną zawodowo w rozumieniu tego programu. Ubezpieczenie z tytułu statusu bezrobotnego nie spełnia kryteriów "wykonywania pracy lub innej aktywności zawodowej" – to forma ubezpieczenia socjalnego, a nie zawodowa. Jeśli jeden z rodziców (w Twoim przypadku Ty) nie spełnia tego warunku, świadczenie nie przysługuje, nawet jeśli drugi (narzeczony) pracuje i spełnia próg indywidualny.Wyjątek: Gdybyś była samodzielnie wychowującą rodzicem (np. bez drugiego rodzica w gospodarstwie domowym), wystarczyłaby Twoja indywidualna aktywność na 100% minimalnego wynagrodzenia. Ale skoro wspominasz o narzeczonym, który pracuje i prawdopodobnie mieszkacie razem, jesteście traktowani jako para wspólnie wychowująca – wymagana jest aktywność obojga. Twoja sytuacja z likwidacją zakładu pracy w 2023 r. i macierzyńskim do października 2024 r. nie wpływa negatywnie – program nie cofa praw z przeszłości, ale liczy się bieżący status. Co możesz zrobić zamiast?Ponieważ nie spełniasz warunku aktywności, rozważ inne opcje z programu "Aktywny Rodzic" lub istniejące świadczenia:Świadczenie "Aktywnie w domu": 500 zł miesięcznie na dziecko w wieku 12–35 miesięcy, dla rodziców nieaktywnych zawodowo (w tym bezrobotnych). Przysługuje, jeśli dziecko nie chodzi do żłobka itp. To dobry zamiennik – możesz złożyć wniosek w ZUS i przejść na nie od razu. Łączny limit z RKO (jeśli miałeś) to 12 000 zł. Inne świadczenia dla bezrobotnych rodziców: Zasiłek rodzinny, 800+ (jeśli nie masz jeszcze), becikowe (jeśli nie pobierałaś) czy Kosiniakowe (jeśli kwalifikujesz się jako bezrobotna po urlopie macierzyńskim). Jeśli wrócisz do pracy (nawet na niepełny etat), spełnisz warunek – wtedy świadczenie "Aktywni rodzice w pracy" będzie dostępne od miesiąca podjęcia zatrudnienia. Jak złożyć wniosek?Elektronicznie przez PUE ZUS, aplikację mZUS, bankowość elektroniczną . Od miesiąca, w którym dziecko kończy 12 miesięcy. ZUS rozpatruje w ok. 30 dni; pierwsze wypłaty z programu były w IV kw. 2024 r., ale dla bieżących wniosków – szybko. Jeśli masz więcej szczegółów (np. wiek dziecka, czy jesteście małżeństwem. Powodzenia, trzymam kciuki za szybki powrót do formy. Adwokat Arkadiusz Malak