Jak uniknąć płacenia podatku od spadku i darowizn?

Bardzo często w pytaniach od klientów pojawia się problem podatku od spadku i darowizny w szczególności w przypadku otrzymania lub odziedziczenia mieszkania. Wychodząc naprzeciw waszym potrzebom przygotowałam wpis poświęcony tej kwestii.

Zapraszam do lektury.

Na początek trochę teorii

Kwestie podatku od spadków i darowizn reguluje odrębna ustawa, która dzieli zobowiązanych do uiszczenia podatku na trzy grupy podatkowe. Mamy tu do czynienia z kryterium pokrewieństwa jakie występowało pomiędzy spadkodawcą (darczyńcą), a spadkobiercą (obdarowanym). To właśnie od stopnia pokrewieństwa będzie więc zależeć, jak wysoki podatek będziesz musiał uiścić.

 I tak:

Grupa I obejmuje:  małżonka, wstępnych (dziadków, rodziców), zstępnych (wnuki, dzieci), pasierbów, rodzeństwo, ojczyma, macochę, teściów, zięciów oraz synowe,

Grupa II obejmuje:  zstępnych rodzeństwa (np. dzieci brata, ale też wnuki siostry), rodzeństwo rodziców (a więc wujków i ciotki), zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa (bratowa, szwagier), rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków (np. żona szwagra), małżonków innych zstępnych (np. mąż wnuczki),

Grupa III obejmuje  pozostałych nabywców spadku bądź darowizny.

Każdą z tych grup obowiązuje inny próg podatkowy, czyli inna stawka oraz wysokość podatku. Im niższy stopień pokrewieństwa, tym wyższy podatek.  Szczegóły można znaleźć w art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn. 

Dlaczego o tym wspominam?

Ponieważ w społeczeństwie panuje przekonanie, że najbliżsi czyli ci z pierwszej grupy podatkowej nie płacą podatku.

Zapłacenie podatku jest twoim obowiązkiem, możesz jedynie zostać zwolniony z jego uiszczenia. Oczywiście aby tak się stało musisz spełnić kilka warunków.  Nabywcy z pierwszej grupy mają pewne większe przywileje w tym zakresie niż ci z grup pozostałych, ale po pierwsze – nie wszyscy wyżej wymienieni z tej grupy, a po drugie tylko po spełnieniu ustawowych przesłanek.

Jak zatem uniknąć płacenia podatku od spadków i darowizn i kto może z tego skorzystać?

Sposób nr 1 - powołanie się na kwotę wolną od podatku

Przepisy ustawy zwalniają z obowiązku płacenia podatku (a przy tym składania zeznania podatkowego) jeśli wartość otrzymanego spadku lub łączna wartość otrzymanych darowizn nie przekracza kwoty:

DLA I GRUPY      9 637 zł

DLA II GRUPY     7 276 zł

DLA III GRUPY    4 902 zł

ALE UWAGA:   brane są tu pod uwagę wszystkie darowizny oraz spadek, który otrzymaliśmy od danej osoby (spadkodawcy / darczyńcy) w ciągu 5 lat poprzedzających rok w którym otrzymaliśmy ostatnią darowiznę. Jeśli otrzymaliśmy spadek albo darowizny których wartość jest wyższa niż kwota wolna od podatku, zastosowanie będą miały stawki procentowe z wspomnianego już art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Sposób nr 2 przeznaczony dla osób najbliższych

To sposób dla części osób z grupy I, a więc nie dla wszystkich.

Na zwolnienie mogą liczyć 

• małżonek
• zstępni (syn, córka, wnuki),
• wstępni (ojciec, matka, dziadkowie),
• pasierb,
• rodzeństwo,
• ojczym,
• macocha,

UWAGA:  zwolnienie to dotyczy tylko spadków i darowizn poczynionych od 1 stycznia 2007 r.  Jeśli spadkodawca zmarł przed 1 stycznia 2007r. nie ma zastosowania zupełne zwolnienie dla najbliższej rodziny- niezależnie od tego kiedy nastąpiło stwierdzenie nabycia spadku.

Warunkiem zwolnienia wyżej wskazanych najbliższych z obowiązku płacenia podatku jest dokonanie formalności. 

Wiele osób jednak o tym zapomina uznając, że skoro należą do grupy najbliżej spokrewnionej to sam ten fakt załatwia wszystko.

Jakich formalności należy dopełnić?

Upłynął ci termin na dokonanie zgłoszenia. Czy coś jeszcze można z tym zrobić?

No cóż - w przypadku umowy darowizny upływ terminu powoduje, że nic już nie możesz zrobić. Natomiast spadek daje pewną możliwość uchylenia się od skutków upływu terminu. Można próbować się powoływać na to, że o nabyciu spadku dowiedzieliśmy się później aniżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku, o ile oczywiście faktycznie tak było. Temat ten zostanie rozwinięty w jednym z kolejnych moich wpisów.

Podatek od spadku i darowizny to jedna sprawa, ale pamiętaj że jeśli będziesz chciał sprzedać otrzymaną nieruchomość to może zajść konieczność zapłacenia podatku dochodowego w wysokości 19%.

Ale o tym przeczytasz tutaj: Jak uniknąć płacenia podatku przy sprzedaży nieruchomości.