Wady rzeczy sprzedanej a rękojmia – co warto wiedzieć?

1 Czym jest rękojmia przy sprzedaży?

Rękojmia to ustawowa odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego za wady fizyczne lub prawne rzeczy sprzedanej. Oznacza to, że jeżeli kupiona rzecz ma wady obniżające jej wartość, użyteczność albo niezgodne z umową właściwości – kupujący może dochodzić swoich praw bez względu na to, czy sprzedawca wiedział o wadzie.

Podstawę prawną stanowią art. 556–576 Kodeksu cywilnego.

2. Co to jest wada fizyczna rzeczy?

Wada fizyczna to niezgodność rzeczy z umową, w szczególności gdy:

• nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć,
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę,
• została wydana w stanie niezupełnym,
• została nieprawidłowo zamontowana lub uruchomiona (jeśli czynności te wykonał sprzedawca albo wykonano je według jego instrukcji).

3. Uprawnienia kupującego z tytułu rękojmi

Kupujący, który stwierdzi wadę rzeczy, może:

1. żądać obniżenia ceny,
2. odstąpić od umowy – jeśli wada jest istotna,
3. żądać wymiany rzeczy na wolną od wad,
4. żądać usunięcia wady.

Sprzedawca ma obowiązek rozpatrzyć reklamację w terminie 14 dni, a brak odpowiedzi w tym czasie oznacza, że uznał żądanie kupującego.

4. Czas trwania odpowiedzialności z rękojmi

Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi przez okres 2 lat od wydania rzeczy (dla nieruchomości – 5 lat).W przypadku sprzedaży między przedsiębiorcami można odpowiedzialność z rękojmi ograniczyć lub wyłączyć, ale musi to być jasno zapisane w umowie.

5. Wady prawne rzeczy sprzedanej

Rękojmia obejmuje nie tylko wady fizyczne, lecz także wady prawne – np. gdy sprzedawana rzecz:

• stanowi własność osoby trzeciej,
• jest obciążona prawem rzeczowym (np. hipoteką, zastawem),
• jest przedmiotem roszczeń osób trzecich.

W takich przypadkach kupujący również może odstąpić od umowy i domagać się zwrotu ceny.

6. Kiedy rękojmia nie przysługuje?

Uprawnienia z tytułu rękojmi nie przysługują, gdy kupujący:

• wiedział o wadzie w chwili zakupu,
• nie zbadał rzeczy w odpowiednim czasie, mimo że mógł to uczynić,
• kupił rzecz na licytacji publicznej (z wyjątkami).

7. Dlaczego warto skorzystać z pomocy adwokata?

Postępowania dotyczące rękojmi często wymagają zebrania dowodów, opinii biegłego i precyzyjnego sformułowania żądań wobec sprzedawcy.

Adwokat specjalizujący się w prawie cywilnym pomoże ocenić, czy wada jest istotna, jak skutecznie odstąpić od umowy i jak dochodzić roszczeń przed sądem, jeśli sprzedawca odmawia uznania reklamacji.

Profesjonalne wsparcie prawne pozwala uniknąć błędów formalnych i zwiększa szanse na szybkie odzyskanie pieniędzy lub wymianę rzeczy.

Podsumowanie

Rękojmia to silna ochrona praw kupującego – zarówno konsumenta, jak i przedsiębiorcy. Warto jednak pamiętać o terminach, zasadach zgłaszania wad i możliwościach, jakie daje prawo. W przypadku sporu ze sprzedawcą dobrze jest zasięgnąć pomocy adwokata, który pomoże wyegzekwować należne roszczenia.