Odwołanie od decyzji administracyjnej

Czy załatwiałeś ostatnio sprawę w urzędzie? Czy starałeś się o decyzję administracyjną dotyczącą np. warunków zabudowy, pozwolenia na budowę bądź zezwolenia na wycinkę drzew rosnących na Twojej posesji? Czy, wbrew Twoim oczekiwaniom, otrzymałeś decyzję odmowną? Nic straconego.

Od wydanej decyzji możesz się odwołać.

Co do zasady od decyzji organu administracji przysługuje odwołanie do organu drugiej instancji (organu odwoławczego). O prawie wniesienia odwołania, terminie na jego wniesienie oraz właściwym organie odwoławczym organ pierwszej instancji musi Ciebie pouczyć w wydanej decyzji. Odwołanie do organu drugiej instancji możesz złożyć w terminie 14 dni od dnia otrzymania decyzji (bądź jej ogłoszenia, jeżeli została wydana ustnie) za pośrednictwem organu, który decyzję wydał. Posługując się przykładem decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę: jeżeli starosta wydał decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę, to w ciągu 14 dni od jej otrzymania składa się odwołanie do starosty, który następnie przekaże złożone odwołanie wraz z aktami sprawy do organu odwoławczego, tj. do wojewody.

Organ odwoławczy ma miesiąc na rozpatrzenie Twojego odwołania.

W jaki sposób można złożyć odwołanie?

Odwołanie można złożyć na kilka sposobów:

1) pisemnie – osobiście w siedzibie urzędu bądź pocztą; w przypadku nadania odwołania pocztą o zachowaniu terminu decyduje data nadania,

2) ustnie do protokołu,

3) elektronicznie, za pośrednictwem Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (ePUAP).

Co powinno zawierać odwołanie?

Odwołanie nie jest pismem zanadto sformalizowanym i nie musi zawierać szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, że z jego treści wynika niezadowolenie strony z treści decyzji. Ponadto odwołanie powinno zawierać wskazanie wnoszącego, jego adres oraz podpis.

Jednakże w praktyce często wskazane jest precyzyjne sformułowanie odwołania poprzez wskazanie naruszonych przepisów, argumentacji na poparcie tych zarzutów, a także – w razie potrzeby – nowych dowodów na istotne okoliczności sprawy. Profesjonalnie przygotowane odwołanie zwiększa szanse na pomyślne załatwienie sprawy i może naprowadzić organ – zwłaszcza w sprawach niestandardowych – na prawidłowy sposób rozstrzygnięcia sprawy.

Co się dzieje po złożeniu odwołania?

Od dnia wpływu odwołania organ pierwszej instancji ma siedem dni na przekazanie odwołania wraz z aktami sprawy do organu odwoławczego.

W pewnych warunkach organ pierwszej instancji może w ciągu tych siedmiu dni, działając w trybie autokontroli, uchylić bądź zmienić poprzednią wydaną przez siebie decyzję. Od nowej decyzji również służy stronom odwołanie. Jednak wiem z praktyki, że warunki do zastosowania autokontroli przez organ pierwszej instancji zdarzają się niezmiernie rzadko.

Jeżeli organ pierwszej instancji nie uchyli ani nie zmieni wydanej przez siebie decyzji, to przekazuje złożone odwołanie wraz z aktami sprawy organowi odwoławczemu, zawiadamiając o tym strony postępowania. W toku postępowania odwoławczego organ drugiej instancji na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego bada, czy organ pierwszej instancji działał zgodnie z prawem – zarówno w sposobie prowadzenia postępowania, jak i prawidłowości merytorycznej rozstrzygnięcia. Rozpatrując złożone odwołanie organ drugiej instancji powinien zbadać całokształt sprawy, tzn. brać pod uwagę wszelkie uchybienia zauważone w toku postępowania, nie ograniczając się jedynie do zarzutów odwołania, a także uwzględniać z urzędu zmiany stanu faktycznego i prawnego zaistniałe w trakcie postępowania odwoławczego. W razie konieczności organ odwoławczy może uzupełnić zebrany w sprawie materiał dowodowy, np. poprzez zwrócenie się do właściwych podmiotów o dodatkowe dokumenty bądź wyjaśnienia.

Postępowanie odwoławcze kończy się jednym z poniższych rozstrzygnięć:

1) decyzją utrzymującą w mocy decyzję organu I instancji,

2) decyzją uchylającą decyzję organu I instancji i orzekającą co do istoty sprawy,

3) decyzją uchylającą decyzję organu I instancji i przekazującą sprawę organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia,

4) decyzją uchylającą decyzję organu I instancji i umarzającą postępowanie pierwszej instancji,

5) decyzją umarzającą postępowanie odwoławcze.

Każdą z powyższych decyzji można zaskarżyć do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Co się stanie, jeżeli odwołanie złożysz do niewłaściwego organu administracji?

Bez obaw. W tym przypadku organ niewłaściwy ma obowiązek przekazania złożonego odwołania organowi właściwemu i zawiadomienia o tym fakcie wnoszącego odwołanie. Jeżeli złożyłeś odwołanie do organu niewłaściwego w ciągu 14 dni od dnia otrzymania bądź ogłoszenia decyzji, nadal jesteś chroniony. Kodeks postępowania administracyjnego traktuje takie odwołanie jako złożone w terminie, nawet gdyby wpłynęło do organu właściwego po upływie tych 14 dni.

Co się stanie, jeżeli złożysz odwołanie po terminie?

Do niedawna odpowiedź była prosta - organ odwoławczy nie wnikał w merytoryczną zawartość sprawy; wydawał postanowienie o stwierdzeniu uchybienia terminu na wniesienie odwołania i na tym zasadniczo się sprawa kończyła. Jedynym sposobem obrony przed powyższym było złożenie wraz ze spóźnionym odwołaniem wniosku o przywrócenie terminu na jego wniesienie. Jednak żeby ten wniosek odniósł zamierzony skutek, należało spełnić warunki określone w kodeksie postępowania administracyjnego.

Powyższe pozostaje w znacznej mierze aktualne, jednak od 16 grudnia 2020 r. w związku z obowiązującym stanem epidemii, zagadnienie przywrócenia terminu stało się bardziej skomplikowane. Omówię tę kwestię w kolejnym artykule.

Jeżeli potrzebna jest Tobie pomoc w powyższych kwestiach, skontaktuj się ze mną. Postaram się pomóc zgodnie z moją najlepszą wiedzą.

Radca prawny Marta Waplak

tel. +48 607 148 941

e-mail: kontakt@kancelaria-waplak.pl