Ważny wyrok Sądu Najwyższego. Uprawnienia z rękojmi za wady fizyczne rzeczy przechodzą na obdarowanego

Uchwałą  z dnia 19 października 2016 r. (sygn. akt: III CZP 5/16) Sąd Najwyższy rozstrzygnął kilkuletni spór w przedmiocie charakteru prawnego rękojmi za wady fizyczne rzeczy. Istotną toczonej w sferze doktrynalnej dyskusji był problem zbywalności uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy.

Źródłem problemu stanowiła sprawa ojca i syna, którzy zakupili na współwłasność samochód za 25,2 tys. zł. Po wykonaniu umowy wyszedł na jaw istotny fakt. Okazało się, że samochód zamiast obiecywanych przez sprzedawcę 140 tys. km na liczniku w rzeczywistości miał 326 tys. km przebiegu.

Ojciec darował swój udział w aucie synowi, a ten jako właściciel całości rzeczy odstąpił od umowy sprzedaży samochodu na podstawie przepisów o rękojmi. W skierowanym do sądu powództwie dochodził zwrotu ceny i kosztów związanych z zakupem (opłata recyklingowa, podatek od czynności cywilnoprawnych).

Sąd I instancji uznał prawo syna do odstąpienia od umowy i zasądził żądaną kwotę. Jednakże sąd apelacyjny nabrał wątpliwości, czy przejście własności rzeczy powoduje też przejście na nabywcę uprawnień z tytułu rękojmi. Sąd Najwyższy w składzie trzech sędziów również miał zastrzeżenia, wobec czego skierowano pytanie do poszerzonego składu SN.

W efekcie podjęto uchwałę, w której stwierdzono, że:  darowizna udziału we współwłasności rzeczy ruchomej przez jednego z dwóch współwłaścicieli na rzecz drugiego powoduje – jeżeli umowa darowizny nie stanowi inaczej – przejście na obdarowanego uprawnienia do odstąpienia od umowy sprzedaży, na podstawie której doszło do nabycia współwłasności rzeczy.

Podkreślić jednak należy, że cytowana uchwała dotyczy jedynie umowy darowizny udziału w rzeczy sprzedanej. Nie może zatem być bezpośrednio odnoszona do sytuacji, gdy  obdarowany nie był stroną umowy sprzedaży.